Joga a jedzenie -B.K.S Iyengar
Yogacharya BKS Iyengar- Poglądy na temat jedzenia
Nigdy nie pisałem ani nie mówiłem o diecie dla praktykujących jogę, chociaż cały świat pisze lub twierdzi, że praktykujący jogę powinien żywić się pożywnym jedzeniem. Łatwo jest mówić o jedzeniu, gdy wszystko jest łatwo dostępne. Pochodzę z biednej rodziny i zdobycie pełnowartościowego posiłku dziennie samo w sobie było dużym problemem. Od początku żyłem na wodzie z kranu. Więc znam wartość jedzenia.
Dzisiaj, Bóg dał mi mnóstwo, ale nie mogę tego nadużywać. Moja dieta zależy od mojej codziennej praktyki. Moje jedzenie zmieniłoby się wczoraj, gdyby moja dzisiejsza praktyka miała być surowa. Dla mnie, praktyka jest ważniejsza niż dieta. Dyscyplina jogi dyscyplinuje moje nawyki żywieniowe. To nie dyscyplina moich nawyków żywieniowych dyscyplinuje moją praktykę jogiczną. Wielu z was mogło zdać sobie sprawę, że nie można wykonać pozycji tak dobrze, jak by się zamierzało jeśli zje się trochę więcej określonego rodzaju jedzenia. Więc za każdym razem trzeba myśleć i rozróżniać, aby określić “co jest dobre jedzenie”. Nie ma jednej teorii, że to jedzenie jest dobre do uprawiania jogi.
Jedzenie powinno sprzyjać twojej praktyce bardziej niż mózgowi. Jeśli jesz dużo papryczek chilli, możesz odczuwać dyskomfort w jamie brzusznej lub pieczenie w klatce piersiowej, które nasila się, gdy wykonujesz wygięcia do tyłu. Być może będziesz musiał poświęcić swoją praktykę tego konkretnego dnia!
Zamiast zastanawiać się nad jedzeniem, jedz tylko wtedy, gdy jesteś głodny. To umysł potrzebuje smacznego jedzenia. Ciało jest bardziej uczciwe niż umysł. Ciało odmawia jedzenia, kiedy go nie chce. Dlatego wymiotujesz lub masz biegunkę. Unikaj jedzenia, o którym wiesz, że ci nie pasuje. Nie jedz niechcianego i niesmacznego jedzenia. Umysł lubi smaczne jedzenie. Przynajmniej wtedy umysł jest uczciwy. Ten sam umysł powstrzymuje was przed dotykaniem pewnych rodzajów pożywienia i to pożywienie nie jest już sattwiczne.
Na przykład mleko jest uważane za bardzo dobre dla zdrowia. Daje energię i ojas( esencję -przyp. tłum), ale to samo mleko jest złe, gdy masz flegmę lub biegunkę. Co więcej, kiedy widzisz kogoś, kto jest głodny i nie ma nic do jedzenia, to do picia, to mleko satwiczne również nie jest sattwiczne.
- Unikaj potraw kwaśnych, cierpkich(ang. pungent) ostrych i tłustych.
- Spożywaj pokarmy przyjemne, pożywne, lekkostrawne i przyswajalne przez system trawienny
- Nie przejadać się ani nie pościć. Jedz umiarkowanie. Zgodnie z tekstami jogi umiar w jedzeniu polega na spożywaniu stałych pokarmów w celu wypełnienia połowy żołądka i jednej czwartej płynem i wodą, a następną ćwiartkę pozostawia się pustą, aby energia trawienna mogła się swobodnie przemieszczać, tak aby dobrze się mieszała i mieszała do trawienia.
- Kiedy czujesz pragnienie i prosisz o wodę, czy to pragnienie wody może być ugaszone przez cokolwiek innego? Nawet alkohol nie jest w stanie ugasić pragnienia. Twoi znajomi mogą zaproponować Ci sok pomarańczowy, ale Ty wolałbyś tylko wodę. Sama woda jest właściwym pokarmem, ponieważ sok pomarańczowy zabija pragnienie, a alkohol zabija głód. Nie obciążaj się jedzeniem i nie zaburzaj trawienia i przemiany materii. Przejadłeś się, jeśli nie jesteś w stanie strawić jedzenia w ciągu 6 godzin.
Często pojawia się pytanie o wegetarianizm i niewegetarianizm. Wszyscy wiemy: „Jak siejesz, tak będziesz żął”, a Upaniszady głoszą „annamayni sounamyah”, co oznacza, że „umysł kształtuje się przez pożywienie”. Umysł ma zdolność myślenia, więc sam musisz odkryć, co jest właściwe. Należy spożywać tylko to jedzenie, które utrzymuje twój umysł w stanie równowagi i przynosi wewnętrzny spokój.
Trzeba rozwinąć w sobie dyscyplinę i odwagę, a jedzenie, które przyjmujemy, powinno wzmacniać nasz umysł w dążeniu do celu. Zróżnicowanie pokarmu oznacza zróżnicowanie procesów umysłu. Różne potrawy tworzą różne postawy. Tak więc, chociaż żadna dieta nie była zalecana dla zdrowia fizycznego, jogin mówi, że w chwili, gdy wejdziesz na poziom duchowy, następuje system żywieniowy „jak jesz, tak będziesz żął”. Musisz bardzo uważać, aby twoje procesy myślowe nie zostały zaburzone przez różne właściwości pożywienia. Dlatego praktykującym jogę radzi się, aby w celu uniknięcia jakichkolwiek odchyleń w procesie myślenia nie zmieniać jedzenia z dnia na dzień. Potrzeba ogromnej dyscypliny i siły, aby przez kilka dni przestrzegać jednego rodzaju pożywienia, bez żadnych odmian. Praktykującym jogę nie wolno było jeść jedzenia ze względu na smak, ale ze względu na pożywienie potrzebne do praktyki jogi.
Nie sądzę, że możesz uprawiać jogę tylko wtedy, gdy jesz bogate i odżywcze jedzenie. Prawdziwy praktykujący jogę potrzebuje bardzo mało jedzenia. Dla niego sama joga jest pożywieniem. Bogate jedzenie samo w sobie nie jest kluczem do zdrowia, ale sposób, w jaki jedzenie jest przyswajane przez system, jest złotym kluczem, który otwiera bramy zdrowia, ciała, inteligencji i jaźni.
Artykuł przetłumaczony z Yoga Rahasya (t. 2, nr 4), kwartalnika wydawanego przez Ramamani Iyengar Memorial Yoga Institute oraz Light on Yoga Research Trust
Tłumaczenie- Grzegorz Nieścier 03.2023